رشته مهندسی عُمران قابلیت تحصیل تا درجه دکترا را دارد و به گرایشهای بسیار گوناگونی در مقاطع مختلف تحصیلی طبقه بندی می‌گردد در اینجا بخشی از گرایشهای معمول این رشته آورده شده است .
فهرست مندرجات[مخفی شود] |
مهندسی عمران از جمله رشته‌های است که بیانگر کاربرد علم در ایجاد سازندگی و عمران کشور است. یعنی هر چیزی که به آبادی یک کشور باز می‌گردد، مانند سد، فرودگاه، جاده، پل، برج، تونل، دکل‌های مخابرات، ساختمان‌های مقاوم در مقابل زلزله، سیل و آتش، نیروگاه‌های برق و مصالح سبک، ارزان و با کیفیت مناسب برای ساخت و ساز ،در حیطه کار مهندس عمران قرار می‌گیرد.
مهندس عمران طیف بسیار وسیعی از کارها را در برمی گیرد. یعنی اگر بخواهیم ساختمان، پل، برج، تونل، راه، سیلو یا شبکه‌های فاضلاب بسازیم ،در آغاز به یک مهندس کارامد عمران نیاز داریم تا علاوه بر رعایت جنبه‌های فنی و اجرایی ،اقتصادی نیز عمل کند .چون اقتصادی بودن ،یک اصل در مهندسی عمران است.
این رشته در سطح کارشناسی دارای سه گرایش عمران- عمران، عمران –نقشه برداری، عمران –آب است.
به محاسبه و طراحی سازه‌های متفاوت تحت نیروهای مختلف مانند باد ،زلزله، سیل،آتش و وزن خود ساختمان یا سازه می پردازد.این رشته علاوه بر این کارها در زمینه‌های دیگری مانند راهسازی , پلسازی ,سد سازی و کارهای دیگر نیز می پردازد و کار آن تنها محدود به ساختمان و سازه نمی‌باشد.
برای انجام یک کار عمرانی که گاه جندین سال طول می کشد باید نقشه برداری کرد و اطلاعات دقیقی از ابعاد مکان ساخت سازهٔ مورد نظر بدست آورد .برای مثال در هنگام نصب دکل‌های مخابراتی ،در آغاز باید مسیر دکل گذاری و فواصل بین دکل‌ها ،به یاری نقشه برداری تعیین شود و سپس دکل‌های مورد نظر را نصب کرد.
رشته نقشه برداری که در حال حاضر در کشورهای پیشرفته ژئوماتیک نامیده می‌شود داری زیر شاخه‌های ژیودزی، سامانه‌های اطلاعات مکانیGIS، سنجش از دور، فتوگرامتری وهیدروگرافی می باشد.نقشه برداری پایه و BASE هر پروژه عمرانی است .
می‌گویند در آینده نه چندان دور، دستیابی به منابع آبی جدید برای کشورهای خاورمیانه که یکی از مناطق خشک یا نیمه خشک جهان است نیازی ضروری می‌شود.
کشور ما نیز در همین منطقه واقع شده است ،کشوری خشک و نیمه خشک است. چرا که میانگین بارندگی در ایران حدود یک سوم میانگین بارندگی در جهان است و این یعنی آن که ما باید از هر قطره آب موجود در کشورمان، حداکثر استفاده را کرده و از هدر رفتن آن جلوگیری کنیم.
مهندسان عمران آب ،با ساخت سدها ،تصفیه خانه‌ها ،تونل‌های انتقال آب و شبکه‌های توزیع آب در همین راستا گام بر می دارند .درواقع این گرایش نحوهٔ حفظ آب و استفادهٔ بهینه از آن را آموزش می دهد.
در این گرایش مهندسین علاوه بر داشته‌های رشته مهندسی عمران - عمران با مبانی توسعه و اقتصاد روستایی و همچنین مبانی برنامه ریزی و طراحی شهری - روستایی نیز آشنا میگردند . عمران روستاها یکی از اساسی‌ترین اهداف کشورهایی است که روند رشد جمعیت شهری آنها به شدت رو به افزایش است و جمعیت مولد مخصوصا در بخش کشاورزی رو به کاهش است. کشور ایران نیز از این دسته کشورهاست لیکن در سطح دانشگاهی عمران روستا ها در حدی بیش از کاردانی نیست و مهندسین لیسانس نیز اطلاعات کافی از وضعیت فرهنگی روستا ها را ندارند. با این اشارات مشخص است که رشته تخصصی عمران روستایی نیازمند بازنگری در سیستم های آموزشی می‌باشد.
در این گرایش مباحث مختلفی از جمله تصفیه آب و فاضلاب، طراحی شبکه‌های آب و فاضلاب، آلودگی آبهای زیرزمینی، مدیریت مواد زائد جامد مورد توجه قرار می‌گیرد. مهندسی محیط زیست ندرتاً در رشته‌های دیگری همچون مهندسی شیمی نیز به عنوان یک گرایش وجود دارد ولی در واقع به دلیل ماهیت آن در تمام دنیا به عنوان گرایشی از مهندسی عمران مطرح است.