دانشنامه آزاد ۴ زبانه / εγκυκλοπαίδεια / licence

Elton پروژه‌ای چندزبانه برای گردآوری دانشنامه‌ای جامع و با محتویات آزاد است

دانشنامه آزاد ۴ زبانه / εγκυκλοπαίδεια / licence

Elton پروژه‌ای چندزبانه برای گردآوری دانشنامه‌ای جامع و با محتویات آزاد است

چطور از پس سانسور اینترنت برآییم

چطور از پس سانسور اینترنت برآییم

فهرست مندرجات

[مخفی شود]

ذخیرهٔ گوگل (Google cache)

فعلا این ساده‌ترین راه برای فرار از سانسور است. کافی است به گوگل بروید و آدرس وبگاهی را که می‌خواهید با گذاشتن یک cache: وارد کنید. مثلا بنویسید:

cache:http://wikipedia.org

اگر میله‌ابزار گوگل (Google Toolbar) را دارید کارتان راحت تر است. چون برای دیدن نسخه‌های ذخیره شدهٔ وبگاه‌ها دگمهٔ مخصوص دارد.

این شاید روش ساده‌ترین است، ولی اشکالش آنجا است که همیشه نسخهٔ چند روز قبل یک وبگاه را نشان می‌دهد که ممکن است با نسخهٔ کنونی‌اش تفاوت داشته باشد.

میزبان‌های میانی (Proxy servers)

این میزبان‌ها یا سرورها در واقع واسطه‌ای هستند بین شما و اینترنت. یعنی مثلا بجای اینکه مستقیم سراغ وبگاه سانسور شده بروید، اول به یک واسطه یا پراکسی وصل می‌شوید و بعد از طریق آن به وبگاه‌های سانسور شده وصل می‌شوید.

میزبان‌های میانی انواع گوناگون دارند:

  • بعضی‌ها به شکل یک وبگاه هستند و می‌توان با وارد کردن هر آدرسی، آن را از طریق این وبگاه و البته به شیوهٔ امن با استفاده از پروتکل https دید. روش یافتن: در گوگل به دنبال anonymous proxy جستجو کنید.
  • بعضی‌های دیگر را باید در مرورگر یا براوزرتان اضافه کنید تا مرورگر بطور خودکار برای دیدن وبگاه‌ها از آن استفاده کند. اینها معمولا شماره‌های آی.پی‌ای هستند که حتما باید از راهی آنها را به دست آورید. روش یافتن: در گوگل دنبال proxy جستجو کنید.
  • دسته‌ای دیگر به شکل نرم‌افزارهایی هستند که هر کس می‌تواند روی میزبان یا سرور خودش روی اینترنت نصب کند و از طریق آن دوستان و آشنایانش را به اینترنت برساند. این نرم‌افزارها وقتی نصب شوند درست مانند وبگاه‌های دستهٔ اول عمل می‌کنند، یعنی آدرس را می‌دهید و با واسطه، وبگاه سانسور شده را می‌بینید. روش یافتن: در گوگل به دنبال circumventor جستجو کنید. چند نمونه‌ از ابزارهای این دسته:

اشکال میزبان‌های میانی در سه چیز است:‌ اول اینکه خود این میزبان‌های میانی هم به آسانی مسدود می‌شوند، دوم اینکه پیدا کردن آنهایی که هنوز بازند خیلی سخت است، و سوم اینکه خیلی از آنها مجانی نیستند، برای اینکه از سوءاستفادهٔ خرابکاران اینترنتی جلوگیری کنند. ولی در عوض کار کردن با آنها خیلی ساده و بی‌دردسر است، حداقل تا زمانی که مسدود نشده‌اند.

خبرخوان‌ها (News Readers)

خبرخوان‌ به ابزارهایی گفته می‌شود که برای دریافت و نمایش دادن فیدهای خبری یا News feed ساخته شده‌اند. فید خبری به شکلی از خبر می‌گویند که بر اساس استانداردهایی مشخص (مانند RSS و Atom) بدون اینکه فرم خاصی داشته باشد تنظیم شده است.

به زبان ساده‌تر بسیاری از وبگاه‌های خبری و وبلاگ‌ها بجز اینکه مطالبشان را بصورت عادی در صفحه‌های وب نشان می‌دهند، شکل خام آن را هم، متشکل از یک تیتر و خلاصهٔ مطلب و کمی اطلاعات اضافی دربارهٔ تاریخ، نویسنده و موضوع آن، در اختیار می‌گذارند تا بتوان به وسیلهٔ خبرخوان‌ها به آنها دست رساند.

خبرخوان‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:

  • دستهٔ اول که روی کامپیوتر خودتان اجرا می‌شوند و برای خواندن فیدهای خبری نیاز به وصل شدن مستقیم به وبگاه مورد نظر را دارند. اشکال این دسته خبرخوان‌ها این است که اگر وبگاهی فیلتر شده باشند، طبیعتا خبرخوان نمی‌تواند به فید خبری آن دست یابد. (با این حال برای یافتن این خبرخوان‌ها در گوگل دنیال RSS reader بگردید.)
  • دستهٔ دوم آنهایی که از روی یک وبگاه دیگر اجرا می‌شوند (که به اصطلاح دقیق‌تر نوعی Web application محسوب می‌شوند). این دسته از خبرخوان‌ها هستند که برای مقابله با سانسور به کار می‌آید و برای نمونه می‌توان به وبگاه‌هایی مانند Feedster، Bloglines و Yahoo اشاره کرد. در تمام این وبگاه‌ها کافیست نشانی وبگاه سانسور شده را وارد کنید و در صورتی که آن وبگاه فید خبری داشته باشد، مطالب آن را بطور مرتب دنبال کنید.

تقریبا تمام ابزارهای ساختن وبلاگ بطور اتوماتیک فید خبری تولید می‌کنند. اما بسیاری از وبگاه‌های خبری فارسی متاسفانه هنوز از اهمیت آن بی‌خبرند.

دریافت با ایمیل

ابزارهایی وجود دارند که فیدهای خبری را به شکل ایمیل تنظیم می‌کنند و برای مشترکان یک وبلاگ یا وبگاه هر روز یا روزی چند بار می‌فرستند. برای مثال در بعضی از وبلاگ‌ها با وارد کردن آدرس ایمیلتان از طریق وبگاه Bloglet مشترک آن وبلاگ می‌شوید و نوشته‌های آن روزی یک بار برایتان فرستاده می‌شود.

جز Bloglet که یک جور حالت متمرکز دارد ابزارهایی هم هستند که می‌توانید روی سرور خودتان نصب کنید و با آنها کار اشتراک ایمیلی بر اساس فید خبری را (به اصطلاح RSS-to-Mail) اداره‌ کنید. روش یافتن: در گوگل دنبال RSS to mail جستجو کنید. یک نمونه را یک دانشجوی کانادایی به اسم نارت به پیشنهاد خودم نوشته است که RSS Mailer نام دارد و PHP هم هست و بسیار ابزار به درد بخوری است.

نشانی‌های جایگزین و وبگاه‌های آیینه

اگر صاحبان وب‌گاه‌های سانسور شده بتوانند از نظر فنی ترتیبی بدهند که مطالب وبگاه‌شان از طریق نشانی‌ها یا دقیق‌تر دومین‌های دیگر هم قابل دسترسی باشد، بیشترین کمک را به خواندگان خود کرده‌اند.

یکی از راه‌های سادهٔ ساختن وب‌گاه‌های آیینه استفاده از خبرخوان‌هایی است که روی یک خادم (سرور) وب نصب می‌شوند و در روش قبل درباره‌شان توضیح داده شد.