هدف این شیوه‌نامه یکدست‌سازی شیوهٔ نگارشی مقاله‌ها در ویکی‌پدیا است چرا که این امر به آسان‌خوانی مقالات کمک خواهد کرد. ضابطه‌های زیر نه لزوماً بهترین‌ها هستند و نه به هیچ‌وجه حرف آخر را می‌زنند. اما اگر همگان از شیوهٔ یکسانی پیروی کنند استفاده از ویکی‌پدیا چه هنگام خواندن مقاله‌ها و چه هنگام ویرایش آنها آسان می‌شود.
نوشتن مقاله‌های سلیس، آگاه‌کننده و بی‌طرف بسیار مهم‌تر از قالب و شیوهٔ خاص ارایهٔ آنها است. نویسندگان ملزم به رعایت همه (یا حتی هیج‌کدام) از این ضابطه‌ها نیستند. از محاسن ویکی‌نویسی یکی آن است که کمال مطلق لازم نیست.
فهرست مندرجات[مخفی شود] |
همه‌ٔ حروف و علائم باید با استفاده از نویسهٔ صحیحشان در متن بیایند. کد نویسه‌های صحیح فارسی در استاندارد ملی ۶۲۱۹ ایران آمده است. درست «بی‌باک». غلط: «بی باک». برای دیدن فهرستی از نویسه‌های غیراستانداردِ متداول به رده:نویسه غیراستاندارد رجوع کنید.
باید به خاطر داشت که کد نویسهٔ بعضی حروف فارسی با آنِ معادل عربی آنها متفاوت است. این نویسه‌ها بعضاً متفاوت هم نمایش داده می‌شوند. برای نمونه ی عربی (با دو نقطه زیر آن) در استاندارد یونی‌کد با کد ۱۶۱۰ و ی فارسی (که در حالت آخر بدون نقطه‌است) با کد ۱۷۴۰ مشخص می‌شود. این دو نویسه از اساس متفاوت بوده و به هیچ‌وجه نباید به جای یکدیگر به کار روند. از این رو هنگام آوردن متنی به عربی (که قاعدتاً در آن نویسه‌های عربی به کار رفته‌است) باید تمهید ویژه‌ای اندیشید. برای آوردن عبارتی کوتاه به زبان عربی می‌توان از الگوی {{عربی|متن العربی}} استفاده کرد. برای آوردن عبارتهای بلندتر و/یا استفاده از الگوهای دیگر مانند {{نشان}} در داخل متن عربی می‌توان چنین نوشت:
{{آغاز عربی}}
متن بلند با قابلیت استفاده از قالبهای گوناگون.
{{پایان عربی}}
توجه داشته باشید که در متن عربی باید از نویسه‌های خاص عربی استفاده کرد.
هرچند باید رعایت دستور خط فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در متون رسمی ترجیح داشته باشد، به علل مختلفی این دستور در ویکی‌پدیای فارسی قابل استفاده نبوده یا استفاده نشده است. ولی موانع این کار به تدریج از راه برداشته شده‌اند. رعایت این مقررات مگر در موارد مبهم لازم است. از جملهٔ مهمترین این قواعد می‌توان موارد زیر را ذکر کرد:
علامتهای نقطه‌گذاری به دو گروه کلی تقسیم می‌شوند: منفرد و مزدوج
علامتهای نقطه‌گذاری منفرد علامتهایی هستند که به‌تنها ظاهر می‌شوند و لزوماً با علامتی دیگر به کار نمی‌روند. نمونه: نقطه (.) و ویرگول (،).
هنگام استفاده از آنها باید نکته‌های زیر را رعایت کرد:
«دارا انار دارد. سارا انار ندارد.»
علامتهای نقطه‌گذاری مزدوج علامتهایی هستند که با علامتی دیگر به صورت مزدوج به کار می‌روند. نمونه: کمان به صورت زوجِ کمان باز ( و کمان بسته ) به کار می‌رود.
هنگام استفاده از آنها باید نکته‌های زیر را رعایت کرد:
«دارا (شخصیت محبوب ما) انار دارد.»
{{نقل قول بزرگ}}
نقل قول در چند خط
{{پایان نقل قول بزرگ}}
سره نویسان می‌توانند از {{گفتاورد بزرگ}} و {{پایان گفتاورد بزرگ}} استفاده کنند.
در متن مقالات می‌توان از شیوهٔ خاصی برای نوشتن تاریخ‌ها استفاده کرد. با اینکه استفاده از این روش اختیاری است ولی باعث می‌شود که پیوندی به صفحهٔ ویژهٔ آن تاریخ بوجود بیاید و خواننده بتواند با پی‌گیری آن پیوند از دیگر رویدادهای رخ‌داده در آن تاریخ آگاه شود.
بعنوان مثال؛ فرض کنید در حال خواندن متنی هستید که چنین است «...در اعتراض به جوایز نوبل سال ۱۹۴۵...». با پی‌گیری پیوندی که برای آن سال داده شده‌است می‌توانید وقایع دیگر آن سال را که معمولاً شامل جایزه‌های نوبل داده شده در آن سال نیز می‌شود، ببینید.
برای استفاده از این امکانات شیوهٔ نوشتن خاصی برای تاریخ باید پی‌گرفته شود که در پایین شرح داده شده است :
[[۱۴۱۲ (قمری)|]] که نتیجه‌اش می‌شود ۱۴۱۲.
[[ربیع‌الاول ۱۴۱۵]] که نتیجه‌اش می‌شود ربیع‌الاول ۱۴۱۵.
[[۱۸ ربیع‌الاول]] [[۱۴۱۵ (قمری)|]] که نتیجه‌اش می‌شود ۱۸ ربیع‌الاول ۱۴۱۵. [[۲۰۰۵ (میلادی)|]] که نتیجه‌اش می‌شود ۲۰۰۵.
[[دسامبر ۲۰۰۵]] که نتیجه‌اش می‌شود دسامبر ۲۰۰۵.
[[۱۱ دسامبر]] [[۲۰۰۵ (میلادی)|]] که نتیجه‌اش می‌شود ۱۱ دسامبر ۲۰۰۵ در این روش سعی شده است در مواردی که تاریخ ابهامی ندارد، برای جلوگیری از مشکلات زبانهای راست‌نویس از نوشتن پرانتز خودداری شود. بنابراین بدیهی است که دسامبر ۱۳۸۴ به معنای ماه دسامبر سال ۱۳۸۴ میلادی است.
بدلیل انعطاف شیوهٔ خط ویکی می‌توان از موارد دیگری نیز برای استفادهٔ بهینه از پیوندهای مربوط به تاریخ استفاده کرد، مثلاً:
«در [[۱۹۴۴ (میلادی)|همان سال]] که هواپیمای [[آنتوان دو سنت‌اگزوپری|سنت‌اگزوپری]] سقوط کرد و کشته شد...»
که نتیجه می‌دهد:
«در همان سال که هواپیمای سنت‌اگزوپری سقوط کرد و کشته شد...»
یا:
«[[۱۹۴۵(میلادی)#ژانویه|ماه ژانویهٔ سال ۱۹۴۵]] از تنش‌های سیاسی-نظامی پایان جنگ جهانی دوم سرشار بود...»
که نتیجه می‌دهد:
«ماه ژانویهٔ سال ۱۹۴۵ از تنش‌های سیاسی-نظامی جنگ جهانی دوم سرشار بود...»
برای نوشتن تاریخ‌های پیش از میلاد مسیح از شیوهٔ زیر استفاده می‌شود :
[[۲۰۰ (پیش از میلاد)]] که نتیجه می‌دهد ۲۰۰ (پیش از میلاد).
[[دسامبر ۲۰۰ (پیش از میلاد)]] که نتیجه می‌دهد دسامبر ۲۰۰ (پیش از میلاد).
[[۱۱ دسامبر]] [[۲۰۰ (پیش از میلاد)]] که نتیجه می‌دهد ۱۱ دسامبر ۲۰۰ (پیش از میلاد). برای نوشتن تاریخ‌های پیش از هجرت محمد از شیوهٔ زیر استفاده می‌شود :
[[۱۱ (پیش از هجرت)]] که نتیجه می‌دهد ۱۱ (پیش از هجرت).
[[رجب ۱۱ (پیش از هجرت)]] که نتیجه می‌دهد ۱۱ (پیش از هجرت).
[[۲۰ رجب]] [[۱۱ (پیش از هجرت)]] که نتیجه می‌دهد ۲۰ رجب ۱۱ (پیش از هجرت). تا آنجا که ممکن است از برچسبهای نشانه‌گذاری اچ‌تی‌ام‌ال در متن مقاله‌ها استفاده نکنید و به جای آن از برچسبهای نشانه‌گذاری ویکی استفاده کنید. نمونه‌های نادرست استفاده از برچسب اچ‌تی‌ام‌ال:
< P align="justify"> برای تمام‌چین‌کردن بندها.
< i> برای ایتالیک‌کردن متن. عنوان اصلی مقاله نامی است که مقالهٔ شما با آن نام در سامانهٔ ویکی‌پدیا ذخیره می‌شود. به عنوان مثال، عنوان این مقاله «ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه» است. با استفاده از این عنوان و با واردکردن نشانی زیر می‌توان به این مقاله دست یافت :
http://fa.wikipedia.org/wiki/ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه
بنابراین می‌توانید از چنین پیوندی برای ساختن مقالاتی که وجود ندارند استفاده کنید. یعنی ابتدا عبارت زیر را در نوار نشانی مرورگر تایپ کنید :
http://fa.wikipedia.org/wiki/
سپس صفحه‌کلید را فارسی نمایید و عنوان مقالهٔ دلخواه را تایپ کنید :
http://fa.wikipedia.org/wiki/عنوان مقاله
می‌توانید از صفحهٔ ویژه‌ای که برای این کار ساخته شده است نیز استفاده کنید. مواردی که باید دربارهٔ عنوان اصلی مقالات به آن توجه کنید :
در این جور موارد معمولاً صفحه‌ای که عنوان بدون توضیح دارد (کازابلانکا) به عنوان صفحهٔ ابهام‌زدایی استفاده می‌شود. نکاتی که در استفاده از این روش باید در نظر داشته باشید :
متأسفانه ویکی‌پدیای فارسی امکان استفاده از متن ایرانیک (خوابیده به چپ) ندارد، ولی می‌توان از نشانگذاری '' برای ایتالیک (خوابیده به راست) استفاده کرد. مثال:
''این متن ایتالیک است.'' که خروجی زیر را ایجاد می‌کند:
از ایتالیک معمولاً برای تأکید روی کلمات خاص استفاده می‌شود. در موارد زیر نیز از ایتالیک استفاده می‌شود.
برای عنوان موارد زیر باید از ایتالیک استفاده شود :
در صورتیکه عنوان خاصی از میان دسته‌بندی یاد شده دارای مقالهٔ مستقل است، ایجاد پیوند لازم است.
از ایتالیک معمولاً در عنوان آثار نسبتاً بلندتر استفاده می‌شود. عنوان آثار کوتاهتر، از جمله موارد زیر، در داخل گیومه می‌آید:
مواردی نیز وجود دارند که عنوانشان نباید ایتالیک شود یا در گیومه بیاید:
وقتی دربارهٔ کلمه‌ای به عنوان یک کلمه یا دربارهٔ حرفی به عنوان یک حرف می‌نویسید، از ایتالیک استفاده کنید. مثلاً:
هر مقاله با توضیحی آغازین در یک یا چند بند (بسته به طول کل مقاله) شروع می‌شود. در مقاله‌های بلندتر مقاله به زیرعنوانهایی/بخشهایی کوچکتر تقسیم می‌شود. چیدمان یک مقالهٔ عادی به صورت زیر است.
توضیح ابتدایی ==بخش نخست== / ===زیربخش نخست== | . | . > متن اصلی . | ==زیر چندم== | ===زیربخش چندم=== ==پانویس== ==جستارهای وابسته== ==منابع== ===[منابع برای] مطالعه بیشتر=== ==پیوند به بیرون==
توجه شود که اصلی‌ترین عنوانهای مربوط به بخشهای مختلف مقاله به صورت ==عنوان بخش== (با دو ==) هستند. استفاده از =عنوان بخش= در مقاله‌ها به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
در زیر پیرامون بخشهای مختلف مقاله توضیحی آورده می‌شود.
ابتدا یک بند (پاراگراف) به عنوان مقدمه می‌آید که کلیت مقاله در آن می‌آید.
قسمتهای مختلفی با عنوان مناسب جنبه‌های مختلف مقاله می‌آیند. هر کدام از این عنوانها می‌توانند به زیرعنوانهایی شکسته شوند.
اگر موضوع مقاله خودِ عبارت نوشته‌شده به زبانهای خارجی نباشد آن عبارت نباید در متن اصلی بیاید. اگر مقاله‌نویس احساس نیاز شدید به اصل عبارت می‌کند باید آن را در پاورقی بیاورد. اگر موضوع خودِ عبارت خارجی باشد می‌توان آن را در متن اصلی آورد. علاوه بر این آوردن عبارتهایی به زبان خارجی در متن اصلی مقاله هنگام آوردن نقل قولی که بخشی از آن به فارسی‌است ایرادی ندارد. (نمونه: اشعار ملمع)
در این قسمت توضیحات اضافه (و نیز مأخذ در صورت استفاده از استاندارد شیکاگو[7]*) ذکر می‌شود.
برای ایجاد پاورقی، در قسمت مورد نظر در متن اصلی مقاله دستور {{نشانه|یک کد یا کلمه با الفبای لاتین}} را وارد می‌کنید و در بخش پانویس {{پاورقی|همان کد یا کلمه}} را وارد می‌کنید. در این صورت با کلیک روی علامت ^ از متن به پاورقی و برعکس منتقل می‌شوید. برای دیدن راهنمای کامل استفاده به راهنمای پاورقی رجوع کنید.
این قسمت دربردارندهٔ پیوندهایی به مقاله‌های مرتبط در خود ویکی‌پدیا است.
منابع مقاله در بخشى جداگانه با نام «منابع» ذکر می‌شوند. لطفاً توجه کنید که بر اساس دو سیاست بنیادی اثبات‌پذیری و ممنوع‌بودن تحقیق دست‌اول، هر مطلبی باید منبع داشته باشد، تحقیقات شخصی در ویکی‌پدیا نمی‌آیند. برای اطلاع از روش درست ارجاع به منابع، به صفحهٔ ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع مراجعه کنید.
در صورتی که نویسنده منابع مفید دیگری بشناسد ولی این منابع در نوشتن مقاله مورد استفاده قرار نگرفته باشد آنها را در این قسمت ذکر می‌کند.
در صورت نیاز به ارجاع به وبگاههای دیگر (مثلاً در صورتی که مقاله‌ای اطلاعات مربوط به موضوعی را به شکل جامع منتقل نکرده باشد، یا صفحهٔ وب یا وبگاهی که کامل‌کنندهٔ مقاله باشد وجود داشته باشد)، پیوند به آنها در بخشی به نام «پیوند به بیرون» می‌آید.
{{چپ‌چین}}
* [http://www.gnu.org/ The GNU Operating System]
* [http://www.example.com/ A nonexistant example page]
{{پایان چپ‌چین}}
که اینطور دیده می‌شود:
هنگام ویرایش مقالات، در جعبهٔ «خلاصه» که در پایین جعبهٔ ویرایش قرار دارد، خلاصهٔ تغییرات نوشته می‌شود.
برای بعضی ویرایش‌های عمومی، می‌توانید از عبارتهای زیر استفاده کنید: